W dzisiejszych czasach alergia u psów stała się czymś powszechnym, podobnie jak u ludzi. Coraz częściej można spotkać psy z różnymi objawami uczulenia zarówno z powodu czynników pokarmowych, jak i środowiskowych. Jakie są objawy alergii u psa i jak wygląda jej rozpoznanie? Jakie są rodzaje uczulenia u psów? Co możemy zrobić, by pomóc psu z alergią?
Czym jest uczulenie u psa?
Alergia to nieprawidłowa, nadmierna reakcja układu immunologicznego na czynniki środowiskowe, nazywane alergenami. Organizm psa wytwarza przeciwciała IgE oraz pobudza działanie limfocytów T, w efekcie czego powstaje reakcja zapalna i wywoływane są objawy alergii.
Choroba ta bywa bardzo złożona i ciężka w diagnostyce. Warto mieć świadomość, że alergia może dotknąć każdego psa w każdym wieku, bez względu na wielkość, rasę czy pochodzenie. Co więcej, podobnie jak u ludzi, tak również alergia u psa może przyjmować postać krzyżową. Oznacza to, że pojedynczy czynnik nie wywołuje reakcji alergicznej, jednak w połączeniu z innym alergenem może powodować objawy.
Rodzaje alergii u psa
Generalnie rozróżnia się dwa typy alergii: pokarmową oraz środowiskową. Alergia pokarmowa u psa jest nadmierną reakcją organizmu na składniki diety zwierzęcia, jak np. pszenica, kurczak, wołowina czy ziemniaki. Uznaje się, że za alergię pokarmową odpowiedzialne jest konkretne białko zawarte w żywności.
Sprawdź: Czego nie może jeść pies?
Z kolei alergia środowiskowa jest odpowiedzią organizmu na substancje, z którymi pies ma styczność w swoim otoczeniu. Mogą to być np. pyłki traw i kwiatów, pleśń i roztocza. Alergia kontaktowa u psa może pojawić się również w odpowiedzi na ugryzienie owadów, m.in. pcheł. Wówczas mówimy o tzw. Atopowym Pchlim Zapaleniu Skóry, w skrócie APZS. Jest to odpowiedź organizmu na alergen zawarty w ślinie pcheł. Choroba ta występuje bardzo często, dlatego ważne jest prawidłowe zabezpieczanie psów przeciw pchłom i kleszczom.
Alergia u psa - objawy
Objawy alergii u psów mogą być bardzo zróżnicowane i często nie są proste do zdiagnozowania. Zwykle w wyniku kontaktu z alergenem pojawiają się objawy skórne, takie jak świąd, zaczerwienienie skóry, przebarwienia, łojotok, łuszczenie naskórka, wyłysienia, wysuszenie i pogrubienie skóry i wiele innych. Oprócz tego może dojść do pojawienia się wtórnych zakażeń bakteryjnych i drożdżakowych. W efekcie jako objaw uczulenia często obserwuje się zapalenie ucha, z charakterystyczną ciemną wydzieliną oraz zaróżowienie futra, zwłaszcza w okolicach przestrzeni międzypalcowych i pyska.
Gdy podejrzewana jest alergia pokarmowa u psa, objawy mogą pojawić się również ze strony przewodu pokarmowego. Wówczas często obserwuje się biegunki, wzdęcia, gazy, a także objawy refluksu. Rzadziej zdarza się, że na skutek wziewnych alergii środowiskowych wystąpią objawy takie jak łzawienie, “ropiejące” oczy, kichanie czy katar.
Alergia pokarmowa u psów - diagnostyka
Niestety, diagnostyka alergii pokarmowej jest bardzo trudna. Choć istnieją testy alergiczne, obarczone są one dużym ryzykiem błędnego wyniku, zwłaszcza jeśli wykonuje się je w okresie zaostrzonych objawów chorobowych. W efekcie nawet laboratoria wykonujące tego typu badania zalecają przeprowadzenie diety eliminacyjnej. Póki co jest to jedyny sposób na ustalenie, jakie alergeny pokarmowe zagrażają naszemu psu.
Co istotne, przeprowadzanie diety eliminacyjnej na karmach komercyjnych nie zawsze będzie dobrym pomysłem. Choć oparte są one na jednym rodzaju białka zwierzęcego, posiadają dodatki, które również mogą uczulać. Z tego powodu najlepszym sposobem jest przeprowadzenie diety eliminacyjnej pod okiem zoodietetyka, na diecie domowej - surowej lub gotowanej, której skład możemy dowolnie modyfikować. Gdy objawy się wyciszą, można przeprowadzić próbę prowokacyjną, by upewnić się, że dany alergen faktycznie uczula.
Po ustaleniu, jakie składniki diety są dla naszego pupila bezpieczne i co pies może jeść, można spróbować wprowadzić karmę komercyjną opartą na danych białkach. Ważne, by unikać alergenów nie tylko w karmie bytowej, ale również w różnego rodzaju przysmakach, gryzakach czy dodatkach. Czasem nawet jeden mały chrupek może spowodować objawy ciągnące się przez kilka dni, a nawet tygodni.
Karmy monobiałkowe jako wsparcie diety eliminacyjnej
W przypadku psów z podejrzeniem alergii pokarmowej pomocne mogą być karmy monobiałkowe, które zawierają tylko jedno źródło białka zwierzęcego. Dzięki temu łatwiej jest kontrolować dietę i stopniowo eliminować potencjalne alergeny. To dobra alternatywa dla diety domowej, szczególnie dla opiekunów, którzy nie mają możliwości przygotowywania posiłków samodzielnie. Ważne jest jednak, by uważnie sprawdzać skład – niektóre karmy, mimo że bazują na jednym rodzaju białka, mogą zawierać dodatki wywołujące reakcje alergiczne.
Alergia środowiskowa u psa - diagnostyka
Bardzo podobnie wygląda sytuacja w przypadku alergii środowiskowych. Choć testy na alergeny kontaktowe bywają bardziej wiarygodne, wciąż nie dają stu procent pewności. Dodatkowo, alergia skórna u psa może przypominać wiele innych chorób dermatologicznych, a także współistnieć z nimi. Biorąc pod uwagę, że ciężko jest wyeliminować niektóre czynniki środowiskowe, diagnostyka może być bardzo utrudniona.
Dlatego ważne jest, by przy podejrzeniu alergii środowiskowej skonsultować się z lekarzem weterynarii, który specjalizuje się w dermatologii i postępować zgodnie z jego wskazówkami. Niestety, w przypadku alergii na pleśń, pyłki czy roztocza często konieczne bywa wdrożenie leków steroidowych.
Jak radzić sobie z alergią u psa?
Alergia u psów to ciężki temat i wymaga bardzo dużo konsekwencji od opiekuna zwierzaka. Zarówno właściciel, jak i każdy domownik powinien mieć świadomość tego co wolno, a czego nie należy dawać psu do jedzenia. Niestety, wymaga to pilnowania diety do końca życia czworonoga, dlatego warto uświadamiać rodzinnych dokarmiaczy, z czym może wiązać się próba podania psu nawet niewielkiej kontrabandy.
W przypadku zwierząt cierpiących na alergie środowiskowe, a także zmagających się z licznymi objawami skórnymi konieczne jest podawanie preparatów na skórę, a także regularne kąpiele w szamponach leczniczych. Co istotne, w takich przypadkach nie należy stosować niczego bez konsultacji z lekarzem prowadzącym, ponieważ niektóre substancje w kosmetykach mogą zaszkodzić w przypadku pewnych objawów dermatologicznych.
Przy alergiach wziewnych i kontaktowych ważne jest również w miarę możliwości zredukowanie alergenów z otoczenia. W domu warto zainwestować w oczyszczacz powietrza, a także dbać o regularne sprzątanie, by zapobiec rozmnażaniu się roztoczy kurzu i pleśni.
